AI có thể giúp lãnh đạo giao tiếp, nhưng nhân viên không tin tưởng?

Trí tuệ nhân tạo có thể giúp lãnh đạo giao tiếp, nhưng không thể khiến nhân viên lắng nghe

Mục lục

1. Giới thiệu
2. Wade Test: Turing Test thời đại AI
3. Kết quả nghiên cứu
4. Nỗi lo ngại về thuật toán
5. Kết luận

1. Giới thiệu

Công nghệ AI đang ngày càng phát triển và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực quản lý và giao tiếp. Nghiên cứu mới đây của Giáo sư Prithwiraj Choudhury từ Trường Kinh doanh Harvard đã chứng minh rằng AI có khả năng tạo ra chatbot mô phỏng phong cách viết của lãnh đạo một cách đáng kinh ngạc. Điều này mở ra nhiều tiềm năng cho việc tự động hóa các nhiệm vụ giao tiếp thường ngày của lãnh đạo, giúp họ dành nhiều thời gian hơn cho các công việc chiến lược.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc nhân viên nhận thức được rằng họ đang giao tiếp với AI, ngay cả khi họ không biết chắc chắn, lại khiến họ đánh giá thấp mức độ hữu ích của các thông tin được cung cấp. Điều này dẫn đến sự nghi ngại về việc ứng dụng AI trong giao tiếp tổ chức.

2. Wade Test: Turing Test thời đại AI

Wade Test được đặt tên theo CEO của một công ty công nghệ mà nhóm nghiên cứu đã thực hiện thử nghiệm. Nó là một phiên bản hiện đại của Turing Test, nhằm đánh giá khả năng của AI trong việc bắt chước phong cách viết của một cá nhân cụ thể.

Trong Wade Test, các nhà nghiên cứu đã huấn luyện một mô hình ngôn ngữ lớn sử dụng tất cả các thông tin giao tiếp nội bộ và bên ngoài của CEO, bao gồm email và tin nhắn Slack. Mục tiêu là tạo ra một "người thay thế" AI có thể trả lời các câu hỏi bằng cách sử dụng những ưu tiên, quy ước và đặc điểm riêng biệt của CEO.

3. Kết quả nghiên cứu

Nhóm nghiên cứu đã lựa chọn 10 câu hỏi thực tế từ một buổi "hỏi tôi bất cứ điều gì" dành cho nhân viên mới. Họ đã đưa những câu hỏi này cho cả CEO thực sự và CEO Bot. Tất cả 800 nhân viên của công ty được mời tham gia nghiên cứu, trong đó 105 người đã đồng ý tham gia.

Kết quả cho thấy nhân viên đã xác định chính xác 59% câu trả lời, con số đáng chú ý so với tỷ lệ chính xác 50% của việc đoán ngẫu nhiên. Điều này cho thấy AI có khả năng mô phỏng phong cách viết của CEO một cách đáng kinh ngạc đến mức nhân viên không thể phân biệt được đâu là câu trả lời từ người và đâu là câu trả lời từ bot.

4. Nỗi lo ngại về thuật toán

Nghiên cứu cũng tiết lộ một thực tế đáng lo ngại: Khi nhân viên nhận thức được rằng họ đang giao tiếp với AI, dù họ không chắc chắn về điều đó, họ lại đánh giá thấp mức độ hữu ích của những phản hồi đó so với những phản hồi mà họ cho rằng đến từ CEO thực sự. Hiện tượng này được gọi là "sự nghi ngại về thuật toán".

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành thêm một nghiên cứu thứ hai để kiểm tra hiện tượng này. Họ đã yêu cầu một nhóm người tham gia khác đánh giá các câu trả lời của CEO các công ty như Hershey, General Motors, Nvidia và Amazon trong các cuộc họp hội nghị thu nhập so với các câu trả lời do AI tạo ra.

Kết quả cho thấy, các câu trả lời được dán nhãn là đến từ AI được đánh giá là ít hữu ích hơn những câu trả lời thực sự đến từ chatbot. Điều này cho thấy sự nghi ngại về thuật toán không chỉ là vấn đề nhận thức, mà còn là một phản ứng có hệ thống đối với các hệ thống AI.

5. Kết luận

Wade Test đã chứng minh rằng AI có khả năng mô phỏng phong cách viết của con người một cách đáng kinh ngạc. Điều này mở ra tiềm năng to lớn cho việc sử dụng AI trong giao tiếp tổ chức, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức.

Sự nghi ngại về thuật toán là một rào cản lớn đối với việc chấp nhận rộng rãi AI trong giao tiếp. Các nhà nghiên cứu dự đoán rằng trong tương lai, mỗi nhân viên sẽ có riêng một chatbot giao tiếp riêng của họ, nhưng cách thức để khiến AI trở nên đáng tin cậy và được chấp nhận rộng rãi vẫn là một câu hỏi lớn cần được giải quyết.