Ai Cũng Có Thể Biến Bạn Thành Chatbot AI: Gần Như Vô Phương Cứu Chữa?

Ai Cũng Có Thể Biến Bạn Thành Chatbot AI: Gần Như Vô Phương Cứu Chữa?

Mục lục:

1. Bi kịch của gia đình Crecente và chatbot AI "Jennifer Ann Crecente"
2. Character.AI: Nền tảng AI dễ sử dụng nhưng tiềm ẩn nguy cơ lớn
3. Vi phạm chính sách và pháp luật: Khó khăn trong việc bảo vệ danh tính cá nhân
4. Những trường hợp khác bị ảnh hưởng: Từ người nổi tiếng đến nhà báo
5. Thực trạng pháp lý mơ hồ và trách nhiệm của các nền tảng công nghệ
6. Thách thức trong việc xác định và ngăn chặn hành vi vi phạm
7. Tầm quan trọng của nhận thức và giải pháp toàn diện

---

1. Bi kịch của gia đình Crecente và chatbot AI "Jennifer Ann Crecente"

Bài báo của WIRED bắt đầu bằng câu chuyện đau lòng của Drew Crecente, người đã mất con gái Jennifer Ann Crecente vào năm 2006. Sự việc gây chấn động này đã để lại vết thương lòng sâu sắc. Gần đây, ông nhận được thông báo về sự xuất hiện của một chatbot AI trên nền tảng Character.AI, được tạo ra dựa trên hình ảnh và danh tính của con gái ông mà không hề có sự đồng ý. Chatbot này thậm chí còn được mô tả sai lệch là một nhà báo game. Sự việc này đã khiến gia đình ông Crecente vô cùng đau buồn và phẫn nộ, thể hiện qua lời chia sẻ đầy bức xúc của anh trai ông, Brian Crecente, người đồng sáng lập các trang tin game nổi tiếng Polygon và Kotaku. Mặc dù Character.AI đã nhanh chóng gỡ bỏ chatbot này sau khi nhận được phản hồi, nhưng sự việc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn của công nghệ AI.

2. Character.AI: Nền tảng AI dễ sử dụng nhưng tiềm ẩn nguy cơ lớn

Character.AI, một nền tảng được Google hậu thuẫn và đã huy động được hơn 150 triệu đô la đầu tư, cho phép người dùng tạo ra các chatbot dựa trên bất kỳ cá nhân nào chỉ trong vài phút. Mặc dù có các quy định về độ tuổi và chính sách bảo vệ bản quyền, nhưng việc thực thi lại chủ yếu dựa trên báo cáo của người dùng. Tính dễ sử dụng và khả năng tạo chatbot miễn phí của Character.AI đã tạo điều kiện cho sự xuất hiện tràn lan các chatbot dựa trên hình ảnh và danh tính của người thật, vi phạm nghiêm trọng chính sách và quyền riêng tư của họ. Nền tảng này hoạt động dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), sử dụng thông tin người dùng cung cấp để xây dựng "persona" cho chatbot, sau đó LLM sẽ xử lý các cuộc trò chuyện.

3. Vi phạm chính sách và pháp luật: Khó khăn trong việc bảo vệ danh tính cá nhân

Sự việc của Jennifer Ann Crecente cho thấy sự thiếu sót trong việc bảo vệ danh tính cá nhân trên các nền tảng AI. Mặc dù có các điều khoản về việc sử dụng hình ảnh và danh tính mà không được phép, nhưng luật pháp hiện hành ở Mỹ, đặc biệt là liên quan đến AI, vẫn còn mơ hồ. Meredith Rose, chuyên gia chính sách cao cấp tại tổ chức vận động người tiêu dùng Public Knowledge, cho biết quyền kiểm soát việc sử dụng hình ảnh cá nhân (quyền về tính cách) chủ yếu chỉ được áp dụng cho những người có giá trị thương mại cao, không bao phủ những khía cạnh trừu tượng như cách nói chuyện.

4. Những trường hợp khác bị ảnh hưởng: Từ người nổi tiếng đến nhà báo

Bài báo không chỉ tập trung vào trường hợp của gia đình Crecente mà còn nêu ra nhiều trường hợp khác bị ảnh hưởng. Các nhân vật nổi tiếng như Beyoncé và Travis Kelce, cũng như các cá nhân bình thường, đều có chatbot AI được tạo ra mà không có sự cho phép. Đặc biệt đáng chú ý là những người phụ nữ đã phải đối mặt với nạn quấy rối trực tuyến trước đây nay lại bị lợi dụng hình ảnh và thông tin cá nhân để tạo ra các chatbot, gây thêm tổn thương tinh thần. Nhà báo Alyssa Mercante, người đã từng là nạn nhân của chiến dịch thông tin sai lệch và quấy rối trực tuyến, cũng trở thành mục tiêu của một chatbot AI giả mạo, lan truyền những thông tin sai lệch về cô. Thậm chí, các nhân vật trong cộng đồng game như Anita Sarkeesian và Phil Spencer cũng bị ảnh hưởng.

5. Thực trạng pháp lý mơ hồ và trách nhiệm của các nền tảng công nghệ

Luật pháp hiện hành gặp khó khăn trong việc xử lý các vi phạm này. Section 230 của Đạo luật Thể hiện Tính Thể hiện của Mỹ năm 1996 đã bảo vệ các nền tảng khỏi trách nhiệm pháp lý đối với một số loại thiệt hại của người dùng. Matthew Sag, giáo sư danh dự tại Đại học Emory, cho rằng Section 230 quá rộng và cần được thay thế bằng một cơ chế báo cáo và gỡ bỏ đơn giản hơn, cho phép người dùng dễ dàng báo cáo vi phạm quyền về tính cách hoặc gây tổn thương tinh thần.

6. Thách thức trong việc xác định và ngăn chặn hành vi vi phạm

Character.AI cho biết họ sử dụng hệ thống tự động và thủ công để phát hiện và gỡ bỏ các tài khoản vi phạm chính sách. Tuy nhiên, thời gian xử lý khá lâu (khoảng một tuần), tạo cơ hội cho các chatbot vi phạm hoạt động và gây thiệt hại. Việc xác định ai là người tạo ra chatbot và chứng minh thiệt hại thực tế từ góc độ pháp lý cũng gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt đối với những người bình thường không có giá trị thương mại cao.

7. Tầm quan trọng của nhận thức và giải pháp toàn diện

Bài báo kết thúc bằng lời cảnh báo về tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức về những nguy cơ tiềm ẩn của công nghệ AI và sự cần thiết của một giải pháp toàn diện. Việc tạo ra các chatbot AI dựa trên hình ảnh và danh tính của người thật mà không có sự đồng ý không chỉ vi phạm quyền riêng tư mà còn có thể gây ra tổn thương tinh thần và thiệt hại về danh tiếng. Cần có sự phối hợp giữa các nhà lập pháp, các công ty công nghệ và người dùng để xây dựng khung pháp lý rõ ràng hơn, cơ chế kiểm duyệt chặt chẽ hơn và nâng cao ý thức cộng đồng trong việc sử dụng công nghệ AI một cách có trách nhiệm. Phát triển các công nghệ xác thực danh tính và phát hiện nội dung giả mạo cũng là một yếu tố quan trọng để giải quyết vấn đề này.