Bước Chuyển Mình Của AI Năm 2024: Từ Ngạc Nhiên Đến Thực Tiễn

Mục lục:

1. Giới thiệu: Từ "Ngạc nhiên" Đến "Hữu ích"
2. AI và Bài Toán Kinh Tế
3. AI và Nỗi Lo Về Việc Làm
4. Sự Sáng Tạo Và Giới Hạn Của AI
5. Tương Lai "Đại Lý" Của AI
6. AI Trong Y Tế: Những Bước Tiến Đáng Kể
7. Kết Luận

1. Giới thiệu: Từ "Ngạc nhiên" Đến "Hữu ích"

Nếu năm 2023 là một năm đầy những khám phá kỳ diệu về trí tuệ nhân tạo (AI), thì năm 2024 đánh dấu sự chuyển mình sang giai đoạn thử nghiệm và ứng dụng AI vào thực tiễn một cách hiệu quả hơn. Thay vì chỉ dừng lại ở việc phát triển các mô hình, các công ty công nghệ đã tập trung vào việc xây dựng các sản phẩm cụ thể, mang lại giá trị thực sự cho người dùng.

Giáo sư Khoa học Máy tính Arvind Narayanan tại Đại học Princeton nhận định rằng, năm 2024 chứng kiến sự chuyển đổi từ việc chỉ tung ra các mô hình AI mạnh mẽ sang việc xây dựng các sản phẩm có khả năng tận dụng các công nghệ đó để mang lại những ứng dụng hữu ích. Điều này thể hiện rõ ở việc công nghệ AI tạo sinh đang dần được tích hợp vào nhiều dịch vụ công nghệ khác nhau, từ các câu trả lời do AI tạo ra trong kết quả tìm kiếm của Google đến các kỹ thuật AI mới trong công cụ chỉnh sửa ảnh.

2. AI và Bài Toán Kinh Tế

Sự phát triển mạnh mẽ của AI đi kèm với chi phí đầu tư khổng lồ. Các nhà phân tích Phố Wall đã không ít lần đặt câu hỏi về lợi nhuận tương lai từ các khoản chi tiêu lớn vào nghiên cứu và phát triển AI. Việc xây dựng các hệ thống AI, đặc biệt là các công cụ AI tạo sinh như ChatGPT hay Gemini, đòi hỏi đầu tư vào các hệ thống điện toán tiêu thụ năng lượng lớn, sử dụng các chip AI đắt tiền. Thậm chí, các gã khổng lồ công nghệ còn phải ký kết các thỏa thuận sử dụng năng lượng hạt nhân để duy trì hoạt động của các hệ thống này.

Theo nhà phân tích Kash Rangan của Goldman Sachs, hàng trăm tỷ đô la đã được đầu tư vào công nghệ này. Một số nhà phân tích khác cũng bày tỏ sự hoài nghi về khả năng AI có thể giải quyết các vấn đề phức tạp và xứng đáng với chi phí đầu tư bỏ ra. Dù vậy, Rangan vẫn lạc quan về tiềm năng của AI và cho rằng công nghệ này đang chứng minh "sự gia tăng năng suất đáng kể" trong các lĩnh vực như bán hàng, thiết kế và nhiều ngành nghề khác.

3. AI và Nỗi Lo Về Việc Làm

Sự phát triển của AI đã làm dấy lên những lo ngại về việc công nghệ này sẽ thay thế con người trong công việc. Các công ty đã bắt đầu sử dụng AI để tự động hóa các tác vụ, ví dụ như việc sử dụng chatbot AI để soạn thảo hợp đồng lao động mà không cần đến luật sư hay phiên dịch viên.

Các nghệ sĩ biểu diễn trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử cũng bày tỏ lo ngại về việc AI có thể sao chép các màn trình diễn của họ mà không có sự đồng ý, từ đó làm giảm cơ hội việc làm. Những lo ngại này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến các cuộc đình công của các nghiệp đoàn trong ngành điện ảnh và truyền hình.

4. Sự Sáng Tạo Và Giới Hạn Của AI

Dù có nhiều tiến bộ, AI vẫn còn những giới hạn nhất định. Các chuyên gia cho rằng AI hiện tại không có khả năng tạo ra những tác phẩm độc đáo hoặc những thứ hoàn toàn mới. AI có thể được đào tạo trên một lượng lớn dữ liệu, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc nó có khả năng sáng tạo hơn con người.

Giáo sư Walid Saad, chuyên gia về AI tại Virginia Tech, cho rằng AI thiếu "sự thông minh thông thường" mà con người có. Ông lấy ví dụ về việc AI tạo ra hình ảnh cá hồi bơi trong sông, nhưng lại cho ra kết quả là những miếng cá hồi được cắt sẵn trong siêu thị chứ không phải con cá hồi đang bơi.

5. Tương Lai "Đại Lý" Của AI

Các nhà phát triển AI đang hướng tới việc tạo ra các "đại lý AI", có khả năng thực hiện các tác vụ phức tạp hơn và mang lại nhiều giá trị hơn cho người dùng. Các đại lý AI này có thể lý luận và lên kế hoạch để giải quyết các vấn đề phức tạp, thậm chí có thể làm việc nhóm như con người.

Theo Vijoy Pandey, phó chủ tịch cấp cao của Cisco, tương lai sẽ là một "tương lai đại lý", nơi các đại lý AI sẽ đảm nhận các công việc cụ thể, có cả những "tính cách" riêng. Điều này hứa hẹn sẽ mang lại một kỷ nguyên mới cho sự phát triển và ứng dụng của AI.

6. AI Trong Y Tế: Những Bước Tiến Đáng Kể

AI cũng đã có những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực y tế. Giải Nobel Hóa học năm 2024 đã được trao cho công trình nghiên cứu liên quan đến AI, giúp khám phá ra các loại thuốc mới.

AI có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh nhanh hơn bằng cách xử lý dữ liệu một cách nhanh chóng và chỉ ra các khu vực có khả năng có vấn đề. Tuy nhiên, AI không thể thay thế bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh. Bên cạnh đó, công nghệ AI vẫn tiềm ẩn nguy cơ tạo ra những thông tin sai lệch. Dù vậy, AI đã giúp rút ngắn thời gian phát triển thuốc từ vài năm xuống chỉ còn vài ngày, một thành tựu đáng kể.

7. Kết Luận

Năm 2024 chứng kiến sự chuyển mình của AI từ một công nghệ mang tính thử nghiệm sang một công cụ thực tiễn, với nhiều ứng dụng hữu ích trong nhiều lĩnh vực. Tuy vẫn còn những thách thức và hạn chế, AI hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển và định hình tương lai của công nghệ và xã hội.